similar resources
فخر رازی: خاستگاه کلام فلسفی
فارابی در احصاء‌العلوم دو شیوه را در کلام متمایز می‌کند: استدلالی و غیراستدلالی. در دورة بعد رویکرد استدلالی در کلام بر رویکرد دیگر غالب می‌شود و کلامی شکل می‌گیرد که به فلسفه بسیار نزدیک است. از این زمان است که گفتوگو و مفاهمه‌ای گسترده میان فیلسوفان و متکلمان اسلامی درمی‌گیرد. مبدع کلام فلسفی، فخرالدین رازی است و با خواجه نصیر به اوج خود می‌رسد. ویژگی‌های مهم کلام جدید این است که منطق را به...
full textبنیاد معرفتی ساختار علم کلام
مبانی معرفت شناختی علم کلام، موضوع این نوشتار است. از این منظر، اقتضائات فطرت انسان و نیازهای بنیادی آن و اصول عقلیِ ناظر بر حجّیّت نصّ آسمانی، مبادی معرفت شناختی در علم کلام است. برهمین اساس، مادامی که اصل دین و نصّ آسمانی آن، به طور مستدلّ پذیرفته نشود، آنچه از طریق براهینی چون «امکان و وجوب» و «حرکت» حاصل می‌گردد، «علّت العلل» و « محرّک لا یتحرّک» و امثال آن است و بدیهی است که این گونه امور را نمی ت...
full textدلالتهای فلسفی کلام امامرضا (علیهالسلام) در مسئله توحـید ذاتـی
«توحید» اساسی‌ترین اصل اعتقادی اسلام است و دیگر معارف اعتقادی و معارف ارزشی انسان از آن نشأت می‌گیرد. توحید ذاتی مهمترین نوع توحید و زیربنای تمام مراتب توحید است. امامرضا (علیهالسلام) نیز بسان سایر معصومان (علیهمالسلام) به این مسئله اساسی توجّهی ویژه داشته‌اند. دو پرسش اساسی این مقاله عبارت است از: موضع امامرضا (علیهالسلام) درباره توحید ذاتی چیست و چگونه می‌توان بر اساس نگاه فلسفی، دلالت...
full textتبیین فلسفی کلام الهی از نظرگاه ملاصدرا
با وجود اتفاق نظر فرق کلامی و فلسفی بر سر اتصاف خداوند به تکلم، در کیفیت این اتصاف اختلاف نظرهایی مشاهده می‌شود. ملاصدرا، با این تلقی که کلام انشاء چیزی است که بر درون متکلم دلالت کند، میگوید کلام الهی شامل تمام موجودات و افعال خداوند است؛ فایدۀ آفرینش آنها، اعلان و اظهار غیب است. پس اطلاق کلمه و کلام بر جهان آفرینش صحیح است، و خداوند هم به این اعتبار متکلم است. صدرالمتألهین، با بیان مراتب سه...
full textبررسی کلام فلسفی در اندیشه غزالی بر اساس کتاب کلام فلسفی غزالی
غزالی همواره به عنوان یک متکلم اشعری مسلک شناخته شده که تحت تاثیر استادش جوینی به جرگه ی اشعریان در آمده بوده است. وی با تکیه بر آراء کلامی خویش به نقد بیست آموزه می پردازد و قائلین سه آموزه از میان ان ها را محکوم به کفر می کند. غزالی به بحث از بیست آموزه ی فلسفی به خصوص سه آموزه ی قدم عالم، عدم علم خداوند به جزئیات و محال بودن معاد جسمانی می پردازد و قائل بودن به این سه آموزه را توسط فلاسفه کف...
15 صفحه اولMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
قبساتPublisher: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
ISSN 1029-4538
volume 10
issue 38 2005
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023